Over de collectie

Collectie Zaans Museum

De rijke collectie van het Zaans Museum onthult Zaanse verhalen; de bewoners, hun leven en werken, de vele innovaties en het industrieel erfgoed.

De collectie komt voort uit de tentoonstelling Zaanlandsche oudheden en merkwaardigheden die in 1874 plaatsvond in het toenmalige stadhuis van Zaandam en resulteerde in de oprichting van de oudheidkamer van Zaandijk. In 1998 verhuisde deze collectie als bruikleen naar het toen gebouwde Zaans Museum. Daarnaast startte het Zaans Museum met het aanleggen van een eigen collectie.

Het Zaans Museum verzamelt objecten uit en over de Zaanstreek van de 17de eeuw tot vandaag de dag. In de collectie bevinden zich ruim 32.000 voorwerpen.

Bekijk de collectie

Collectie Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade

In 2009 werd de omvangrijke collectie van de Stichting Behoud Cultureel Erfgoed Verkade toegevoegd aan die van het Zaans Museum.

De bedrijfscollectie van de firma Verkade is in de Verkade Experience ondergebracht. Te zien zijn onder meer reclame-uitingen als posters, verpakkingen, blikken en nog veel meer unieke objecten.
Daarnaast omvat de collectie duizenden foto’s en drie werkende productielijnen voor chocolade, biscuit en waxine. Bijzonder zijn ook de wisselende presentaties met originele aquarellen van de beroemde Verkadeplaatjes en de daarbij behorende albums.

Collecties Czaar Peterhuisje en Hembrug Museum

Het Czaar Peterhuisje is één van de oudste houten huisjes van Nederland en bevat een schat aan herinneringen. Tsaar Peter verbleef er zeven dagen en sliep in de bedstee. Sinds 2003 maakt ook de collectie van het Czaar Peterhuisje deel uit van het Zaans Museum.

Sinds 2018 maakt de Hembrugcollectie deel uit van het Zaans Museum, deze collectie toont de bijzondere geschiedenis van Hembrug als het militaire logistieke hart van de Stelling van Amsterdam. Een deel van deze collectie is te zien in de presentatie van het Hembrug Museum.

Beeldaanvragen

Vraag via onderstaand formulier een beeld uit de collectie in hoge resolutie aan. Aanvragen worden gemiddeld binnen 4 weken afgehandeld. De levering kan langer duren indien een nieuwe foto van het object gemaakt moet worden.

Via de Collectie Online kun je lage resolutie afbeeldingen downloaden voor privégebruik. Voor publicaties en andere commerciële doeleinden dient altijd toestemming gevraagd te worden.

Tarieven

Beeldmateriaal voor commercieel gebruik of publicatie € 50,- per foto
Beeldmateriaal voor educatief gebruik € 15,- per foto
Kostenbepaling voor bulkaanvragen in overleg

Prijzen zijn exclusief 21% BTW

De algemene gebruiksvoorwaarden zijn van toepassing. 

Formulier beeldaanvraag

Verzamelen en ontzamelen

Jaarlijks bezoeken tienduizenden mensen het Zaans Museum om aan de hand van de objecten meer te weten te komen over de Zaanse geschiedenis. Eén van de belangrijkste taken van het Zaans Museum is de zorg voor deze objecten, zoals de schilderijen, meubels en kleding. Graag geven we een kijkje achter de schermen om te laten zien wat er allemaal met een object gebeurt.

Verzamelen

Dagelijks bieden mensen voorwerpen aan voor de collectie. De conservatoren kijken of het object in het collectieprofiel past. Een object moet bijvoorbeeld representatief zijn voor een belangrijk stukje Zaanse geschiedenis en in een goede staat verkeren. Ook moet het object een toevoeging op de bestaande collectie zijn, doordat er geen vergelijkbaar exemplaar aanwezig is. Wilt u een object schenken? Dan kunt u een bericht sturen naar collectie@zaansmuseum.nl.

Beheer

Als een aangenomen object het museum binnenkomt, wordt het geregistreerd in de collectiedatabase en gefotografeerd. Iedereen kan de collectiedatabase online bekijken. Heeft u een vraag over een object? Dan kunt u deze meteen stellen via de ‘reageer op dit object’ knop. Personen en instellingen kunnen ook objectfoto’s aanvragen, bijvoorbeeld voor publicatie in een boek.

Conservering

Na de registratie controleert de collectiemanager het binnengekomen voorwerp op schade en eventuele beestjes, zoals houtworm of motten. Sommige objecten gaan direct naar de tentoonstelling, maar de meeste objecten worden bewaard in het depot. Hier is een gecontroleerd temperatuur en luchtvochtigheid, is het licht uit en staan de objecten opgeborgen in kasten en in verpakkingsmaterialen die zuurvrij zijn. Zo wordt schade aan de objecten zoveel mogelijk voorkomen en blijft de collectie ook bewaard voor toekomstige generaties.

Restauratie

Sommige objecten hebben schade die alleen verholpen kan worden door een restaurator. Een schilderij kan bijvoorbeeld bedoekt worden, dan wordt een extra doek aangebracht achter het originele doek als deze te zwak is. Ook is soms een nieuwe vernislaag nodig. Historische kleding worden schoongemaakt en gaten worden gemaakt. Bij meubels wordt bijvoorbeeld de constructie en het hang- en sluitwerk hersteld.

Onderzoek

Om de betekenis van een object goed te begrijpen, wordt er inhoudelijk onderzoek naar gedaan door de conservatoren. Een object kan verschillende verhalen vertellen: hoe het gebruikt werd, door wie het gebruikt werd, hoe het gemaakt is of wat erop te zien is. De uitkomst van het onderzoek kan worden gebruikt voor een tentoonstelling of een publicatie.

Bekijk hier gepubliceerde onderzoeken

Ontzamelen

De collectie van het Zaans Museum bestaat uit circa 35.000 objecten. Bij goed collectiemanagement worden objecten verzameld, maar ook ontzameld. Ontzamelen is het afstoten van objecten uit de collectie. De conservatoren waarderen alle objecten om te kijken welke niet meer in het collectieprofiel passen. Bijvoorbeeld omdat ze niet bij de Zaanstreek horen of omdat we voldoende vergelijkbare exemplaren hebben. Deze waardering van de objecten gebeurt zeer zorgvuldig. Het gaat hierbij om de museale waarde, niet om de financiële waarde. Belangrijke objecten worden nooit afgestoten.

De objecten die niet meer in het collectieprofiel passen worden ontzameld via de Leidraad Afstoting Museale Objecten. We proberen het object te herplaatsen bij een andere culturele instelling. Als andere organisaties geen interesse hebben in het object, kan deze worden verkocht waarbij de opbrengst ten goede komt aan de collectie. Is er helemaal geen belangstelling voor een object, dan worden de materialen gerecycled.

Bruiklenen

Voordat je een aanvraag indient willen wij je verzoeken de bruikleenvoorwaarden te raadplegen. De collectie aquarellen en pentekeningen van de Verkadealbums is zeer kwetsbaar. Een aanvraag voor deze aquarellen kan daarom helaas zelden gehonoreerd worden.

Een bruikleenaanvraag dient minimaal zes maanden vóór ingang van de bruikleen schriftelijk te worden ingediend, ter attentie van Marieke Verweij, directeur Zaans Museum.

In de aanvraag staat de volgende informatie:
• Reden van aanvraag
• Exacte bruikleenperiode
• Adres en contactgegevens van de bruikleenaanvrager
• Objectenlijst met objectnummers
• Actueel faciliteitenrapport met hierin een beschrijving van de wijze van tentoonstellen (vitrine, borging, klimaat- en lichtomstandigheden etc.)

Voor algemene vragen met betrekking tot de bruikleen kun je contact opnemen met team Collectie: collectie@zaansmuseum.nl