Geschiedenis van Hembrug

Hembrugterrein

Hembrug is een voormalig defensieterrein, met een omvang van circa 43 hectare, gelegen op de kruising van de Zaan en het Noordzeekanaal in de metropoolregio Amsterdam. Het terrein vormt het hart van de Stelling van Amsterdam en is letterlijk en figuurlijk de veiligste plek van de 135 kilometer lange voormalige verdedigingslinie.

Vóór het graven van het Noordzeekanaal is het terrein een baggerdepot, ontstaan door inpoldering, dat tegen een ‘hem’, een stuk buitendijks gebied, is aangelegd in het IJ.

Na het graven van het Noordzeekanaal (1865-1876) wordt in 1875 de eerste Hembrug geopend, een spoorbrug, voor de spoorlijn Zaandam-Amsterdam. Aan het rietland, het nabijgelegen gehucht Den Hem, en aan de brug dankt het terrein zijn naam.

Wapen- en munitiefabriek

De wapen- en de munitiefabriek is van 1895 tot 2003 in verschillende bedrijfsvormen op het terrein gevestigd:

Nederlandsche Machinefabriek Artillerie-Inrichtingen
Staatsbedrijf der Artillerie Inrichtingen
Eurometaal NV
NV Gereedschapswerktuigen Industrie Hembrug
Machinefabriek Hembrug

In het zuidelijk deel van het complex was de munitie -, gereedschapswerktuigen- en wapenfabriek gevestigd. Het zuidelijke deel en het noordelijke en westelijke deel van het militaire terrein verschillen sterk van karakter. In het noorden en het westen overheerst het groen, in het zuiden met de industriële gebouwen, het steenachtige karakter. Op Hembrug is tussen 1895 en 2003 continu gesloopt en gebouwd. Er zijn hierin grofweg 4 bouwperiodes te omschrijven: 1895 -1920, 1936 -1940 en 1950 -1960 en de periode na 1960, waarin onder andere nieuwe transformatorgebouwen gerealiseerd werden.

Lees hier meer over de bedrijfsgeschiedenis.