50 jaar arbeidsmigratie in de Zaanstreek

Marokkaanse consul onthult verhalen op Zaanse Verhalenbank van Zaans Museum

Dit jaar is het precies 50 jaar geleden dat Nederland en Marokko het wervingsverdrag ondertekenden waarmee de komst van Marokkaanse arbeidsmigranten naar Nederland officieel werd gereguleerd. De bijzondere verhalen van de migranten die zich in de Zaanstreek vestigden zijn opgetekend door verhalenhalers van de Zaanse Verhalenbank en worden op 30 juni feestelijk gepresenteerd in het Zaans Museum.

Veel Marokkanen kwamen naar de Zaanstreek vanwege de grote werkgelegenheid in de Zaanse fabrieken. Hoe was het om in de jaren ’70 in de Zaanstreek als nieuwkomer te komen wonen en werken? In samenwerking met Stichting EuroMarocNed hebben Verhalenhalers van de Zaanse Verhalenbank van het Zaans Museum gepraat met arbeidsmigranten van het eerste uur en hun familieleden. Dat leidde tot ontroerende gesprekken tussen Zaankanters over wonen, werken en je thuis voelen in de Zaanstreek. Het is voor het eerst dat de verhalen van deze groep migranten die vanaf het einde van de jaren ’60 in de Zaanstreek kwamen wonen zijn opgetekend.

Van het circus naar de Zaan
Een van de verhalen is het verhaal van Aziz Mejdoubi. Hij vertelde aan verhalenhaler Carolien het verhaal van zijn vader Abdelsalam Mejdoubi. In de jaren ’70 kocht Abdelsalam in Tanger, een stad in Noord-Marokko, een arbeidscontract voor werk in Nederland. Hij liet huis en haard achter en reisde per boot en trein naar hun nieuwe werkgever in Nederland; Circus Boltini. Eenmaal in Nederland bleek de circusdirecteur geen werk te hebben, maar liet hem samen met zeven andere Marokkanen toch blijven. In ruil voor kost en inwoning hielpen ze bij het op- en afbreken van de circustent. Zes maanden reisde Abdelsalam mee met het circus. Daarna kon Abdelsalam aan de slag bij de asfaltfabriek in Amsterdam, later in Zaandam. Hier aan de Zaan zou het gezin Mejdoubi zich uiteindelijk vestigen.

Feestelijke onthulling
De 22 opgetekende verhalen met als thema ‘Marokkanen in de Zaanstreek – vroeger en nu’ worden op 30 juni feestelijk onthuld in het Zaans Museum door Mohammed Maoutaoukel, consul-generaal Koninkrijk Marokko en wethouder Natascha Groothuismink samen met verhalenverteller Aziz en verhalenhaler Carolien. Naast de verhalen van de toenmalige migranten geeft ook oud-hoofddocent Migratiegeschiedenis Herman Obdeijn van de Universiteit Leiden een lezing, en is er muziek van Mohcine Norch.

Zaanse Verhalenbank
De Zaanse Verhalenbank is een initiatief van Stichting Zaanse Industriecultuur en het Zaans Museum. De website van de Zaanse Verhalenbank is een verzamelplaats voor grote en kleine verhalen over leven, wonen en werken in de Zaanstreek. Voor én door Zaankanters. Het Zaans Museum wil in samenwerking bewoners uit de regio actief betrekken bij het vastleggen van hun eigen geschiedenis. De verhalen worden opgetekend door vrijwillige verhalenhalers. Eind 2017 gaf Freek de Jonge als eerste verhalenhaler het startsein voor de Zaanse Verhalenbank. Inmiddels zijn er meer dan 150 verhalen verzameld. Deze verhalen zijn te lezen op www.zaanseverhalenbank.nl