Deel 1: Marieke Ros: Toen ik zwanger was van mijn oudste, zeiden mijn collega’s: ‘Ik dacht, jij bent een blijvertje!’

De Zegen des Vrouwenkiesrechts 1919-2019.
Marieke Ros bezocht de studiemiddag ‘De Zegen des Vrouwenkiesrechts 1919-2019. Zij werkt vanaf 1981 bij de gemeente Zaanstad en was op verschillende manieren binnen de gemeente actief op het gebied van vrouwenemancipatie. Op de vooravond van het vrouwenquotum voerden we een gesprek.

“Het was leuk om op de bijeenkomst van het vrouwenkiesrecht weer een aantal oud-bestuurders en raadsleden te ontmoeten, zoals Judith Schouten, Ineke Schilder, Els Veenis, Janny van Tuyl en Ans Pieper. Zij vertelden die middag over het Raadsvrouwenoverleg uit de jaren tachtig. In die tijd had je ook het Gemeentelijk Vrouwen Overleg (GVO). Ik was zelf één van de initiatiefnemers. We kwamen op voor de belangen van vrouwelijke ambtenaren in Zaanstad. Dat was hard nodig. Begin jaren ’80 lag het percentage vrouwelijke ambtenaren (inclusief het openbaar onderwijs) onder de 25% en had maar 8% daarvan een leidinggevende functie. Ook het College bestond toen nog geheel uit mannen. Pas in 1990 werd Margreet Horselenberg de eerste vrouwelijke wethouder van Zaanstad.

Het GVO en de kinderopvang.
In het GVO hebben we vanaf het begin geknokt voor kinderopvang. Toen ik zelf zwanger raakte van mijn oudste kind, reageerden mijn collega’s: ‘Ik dacht, dat jij een blijvertje was’.  Ze waren niet gewend, dat je als moeder gewoon dóór bleef werken. Het werd je ook niet makkelijk gemaakt. In heel Zaanstad waren maar drie kinderdagverblijven, veel te weinig natuurlijk. Ik heb aan den lijve ondervonden hoeveel moeite het kostte om er elke dag voor te zorgen, dat mijn kinderen en ikzelf op tijd op de goede plek arriveerden.

Nadat ik was verhuisd naar Zaandam zaten mijn kinderen nog een tijd lang noodgedwongen op de kinderopvang in Amsterdam. ‘s Morgens vroeg stond ik met ze in de file richting Amsterdam en reed daarna weer terug naar het gemeentehuis in Zaandijk. Je had er al bijna een halve dagtaak op zitten, voordat je achter je bureau schoof. En ’s middags vice versa.

Na flink aandringen van het GVO én van het Raadsvrouwenoverleg regelde de gemeente zeven kindplaatsen bij de Stichting Kinderdagverblijven. We waren alleen niet erg happy met de manier waarop. De gemeente gaf geen geld voor extra opvang, maar haalde voor haar eigen personeel kindplaatsen weg bij de gewone opvang. Dat was natuurlijk nooit onze bedoeling geweest.

Het GVO stelde meer zaken aan de kaak, zoals ongewenste intimiteiten op de werkvloer. Er kwamen twee vertrouwensvrouwen. En de Gemeenteraad besloot om via positief actiebeleid actief te sturen op méér vrouwen in gemeentedienst. Niet iedereen was daar even blij mee. Zelf was ik nog een paar jaar coördinator emancipatiebeleid. Ik voelde me “een horzel in de pels”.
Gelukkig is er veel veranderd. Tegenwoordig vindt iedereen kinderopvang doodnormaal en is de helft van alle ambtenaren in Zaanstad vrouw.”

Lees verder: Deel 2: Marieke Ros: Rolbevestigende klusjes als koffiezetten en notuleren. Daar was ik niet zo van.