Deel 2: De geschiedenis van de Beschuitstoren.

In 2003 is het initiatief genomen voor de herbouw van de Beschuitstoren in Wormer. De geschiedenis van de Beschuitstoren:

“De windvaan en de vier gedenkstenen zijn de enige onderdelen van de toren die bewaard zijn gebleven. Het origineel van de koperen windvaan, Vrouwe Fortuna, ligt in het Zaans Museum. Deze hebben wij gereconstrueerd. Ik ben nog naar het Zaans Museum geweest om de contouren op te tekenen; de firma Singeling heeft de windvaan gemaakt”.

Koperen windvaan Vrouwe Fortuna

Gevelstenen Honig Breethuis

“De originele gevelstenen zijn ingemetseld in de achtergevel van het Honig Breethuis. Wij hebben daar een replica van gemaakt. Van de gevelstenen zijn mallen gemaakt van gips en opnieuw gegoten. Het maken van de afgietsels van de originele stenen was nog een hele klus”.

De Beschuitstoren vormt een belangrijk aspect in het leven van de inwoners van Wormer: in mei 1981 is ter gelegenheid van Wormer 750 jaar tolvrij  een replica van de Beschuitstoren gemaakt op een schaal van 1:2. De vader van Marc, Piet Grandiek, eigenaar van Houtskeletbouw Wormer, was de bouwer. Marc zaagde als 11 jarig jochie 700 steentjes voor de replica. Deze replica heeft er nog een aantal jaren gestaan.

De luidklok in de toren is gekocht bij Daelmans Torenuurwerken in Lierop. Deze firma installeerde ook de klok. “Het zou leuk zijn geweest als mensen dat zouden kunnen zien. Maar de laatste twee verdiepingen van de toren zijn alleen maar te bereiken via een steile trap, dat is niet te doen”.

In 1620 is de Beschuitstoren gebouwd. In het oosten van het dorp, dat toen nog het centrum was, stond een kerk die voor vele beschuitbakkerijen in Wormer en Jisp een belangrijke functie vervulde: het luiden van de klok om 00.00 uur en 18.00 uur:  dan mochten de vuren worden aangestoken of gedoofd. Een veiligheidsmaatregel om branden te voorkomen. Omdat de bakkers in het westen van het dorp de klok niet konden horen werd besloten een Beschuitstoren te bouwen.

Het beschuit ging naar de bemanning van schepen op de grote vaart, de walvisvaart, de VOC. De harde beschuiten bleven heel lang eetbaar. Vroeger telden de dorpen Wormer en Jisp in de 17e eeuw meer dan 100 bakkerijen; er draaiden 12 korenmolens die de bakkers van tarwe en rogge voorzagen.

De toren is in 1896 gesloopt, er waren geen beschuitbakkers meer. Een aannemer uit Haarlem heeft bij een veiling de toren inclusief klok gekocht voor ƒ450″.