De eerste Zaanse Marokkaanse leerling zat bij mij in de klas.

“Op 2 februari 1966 vierde ik mijn verjaardag, als stagiaire op de Marcellino kleuterschool in Koog aan de Zaan. De volgende dag stond ik in de krant met een grote foto, niet omdat ik jarig was, maar omdat de eerste Marokkaanse leerling zijn opwachting maakte in het Zaanse onderwijs. Een klein jongetje, verlegen glimlachend vooraan in de klas. Hij was nog niet aan zijn lolly begonnen. Niemand had zich afgevraagd of hij die wel mocht opeten of daar ook gelatine of karmijn in zat. Dat jongetje, hij heette Fatih of Achmed, heb ik uit het oog verloren. Hij is misschien zelf al opa van kleinkinderen van de derde generatie gastarbeiders.

We plakten een feesthoed voor hem en we probeerden met glimlachjes en gebaren contact met hem te maken. Zijn klasgenootjes vonden hem stoer, hij kon goed voetballen. Het was geen probleem, dat hij geen Nederlands sprak. Ach, het zal allemaal wel vanzelf gaan, dachten we.

We gingen enthousiast met hem aan het werk en ook met alle kinderen, die na hem onze klassen bevolkten. We gaven niet voor niets onderwijs. Er werden allerlei methodes ontwikkeld voor het aanleren van een tweede taal. We werden bijgeschoold en iedereen deed zijn stinkende best om de kinderen en de ouders te helpen. Liefst alleen Nederlands spreken in de school, de moedertaal vergeten?

Het ene kind is het andere niet. Sommigen doen het volgens schema, leren zeven woorden per dag, die zeven keer herhaald zijn. Anderen luisteren en blijken op die manier, hun eigen taalmethode te hebben opgebouwd.

We gingen op huisbezoek en werden overal hartelijk ontvangen. Natuurlijk moesten we blijven eten. De kennismaking met al die vreemde, exotische geuren en smaken was spannend.

Nu heeft onze stamppot plaatsgemaakt voor de meest uiteenlopende gerechten. In vijftig jaar is heel veel veranderd, de hele wereld is kleiner en meer bereikbaar geworden.

Vijftig jaar migratie in Zaanstad. Vanuit alle windstreken zijn de families neergestreken. We hebben ze ‘hartelijk’ ontvangen en soms met moeite geaccepteerd. Natuurlijk is het niet allemaal vanzelf gegaan. Misschien duurt het nog vijftig jaar, voordat we allemaal van onze eigen eilandjes zijn afgestapt en echt samen op weg zijn naar de toekomst, waarin we allemaal ‘dezelfde’ taal spreken.

Alle reden om de vijftig jaar migratie nu te vieren en erover te schrijven op de Zaanse Verhalenbank.”