1955

Leren zwemmen in de Zaan.

Het verhaal van Joke Runeman-Schol
Door Ursulien van Berge-Bakkum

Ik heb in 1955 leren zwemmen in het natuurbad op de kop van het Zaaneiland. Een spannende aangelegenheid als je vijf jaar bent. In alle vroegte uit de veren om met het pontje van Schaap de Zaan over te steken en nog vóór schooltijd in het koude water te duiken. Weer of geen weer, vijf dagen in de week. Nog steeds heb ik zin om te zwemmen als ik met mooi weer langs de Zaan fiets.

Niet alleen het zwemmen was spannend. Ook het pontje betekende avontuur. Bij slecht weer bemoeilijkte de wind het manoeuvreren en er waren hachelijke momenten als schipper Schaap aanlegde. We stapten in op het Vissershop en schuilden in de stuurhut als het bootje stampte bij hevige wind. En het was altijd afwachten wie er op het laatste moment nog meewilde. Riskante sprongen, soms met fiets en al.

Eenmaal aangekomen op het eiland was er die oase van rust. Een prachtige bomenrij en kleine arbeidershuisjes markeerden de enige straat. De terugweg met het pontje duurde extra lang omdat we eerst naar de Haven voeren voordat wij weer werden afgezet bij het Vissershop.

In de vijftiger jaren was het bad voor de bewoners van Zaandam een perfecte plek om te recreëren. Op mooie dagen was het in het weekeinde bomvol en oergezellig. Niemand had behoefte aan een terras met cappuccino, het bad had immers andere zaken te bieden. Naast de drie baden van verschillende afmetingen was er een glijbaan en waren er duikplanken van 1, 3, 6 en 9 meter. Een sprong van de hoogste plank garandeerde wegzakken in de blubber van de Zaan. In het grote bad dreven houten balken en vlotten; vaak spekglad door de aangegroeide algen, maar zeer in trek.

’s Morgens zwemmen betekende snel van het badhokje naar het donkere water rennen, voordat de moed je in de schoenen zonk. Toch bleef het natuurbad voor mij altijd iets speciaals hebben. Een overdekt bad met chloorlucht heeft mij nooit kunnen bekoren. Op de plek van het zwembad staan nu appartementen. Het prachtige uitzicht richting Noordzeekanaal is helaas verstoord door de dr. J.M. Den Uylbrug. Maar tóch, een plek om niet te versmaden!

Bron: beeldbank Gemeentearchief Zaanstad

Reacties

5 antwoorden
  1. Roel Hart
    Roel Hart zegt:

    wat een leuke herinnering aan het zwembad.
    Zelf woonde ik op de prins Hendrikkade tegenover het zwembad. Ook ik, als vijfjarige, moest dat donkere water in om mijn diploma te halen. De schorre maar felle stem van zwemmeester Bellaard
    zit nog in mijn geheugen.

    Beantwoorden
    • Joke Runeman
      Joke Runeman zegt:

      Roel, Dank voor je reactie (zojuist bij toeval ontdekt). Heerlijk om goede herinneringen aan die tijd te hebben, ook de gezelligheid tijdens het vrij zwemmen staat mij nog goed bij. Dat geldt trouwens ook voor het recreëren in het Wormerbad, wel eerst een stuk fietsen natuurlijk….!

      Beantwoorden
  2. Marianne van Dulkenraad
    Marianne van Dulkenraad zegt:

    Wat een leuk verhaal Joke. Je neemt me mee naar 1955, het zwembad langs de Zaan en in gedachten zie de bibberende kinderen en jou een plons nemen in het donkere water om maar snel ‘door’ te zijn. Met het pontje over, ja, dat zal een spannende gebeurtenis zijn geweest; maar ook leuk, hoewel je dat meestal achteraf beseft. En wat een variatie; een glijbaan, balken en vlotten en springplanken en voldoende plek voor recreatie.

    Nu klauteren jongeren op de boei, waarschijnlijk door gebrek aan beter, om vervolgens een duik te nemen. Vlakbij de boei is langs de leuning van de Spiekeroog-brug amateuristisch een trap gemaakt om weer uit het water te klimmen.

    Beantwoorden
  3. Erna Lastdrager
    Erna Lastdrager zegt:

    Ook ik leerde zwemmen in dat bad dat was in 1948. Na het eerste jaar les mocht je je proef doen. Dat was met kleren aan van de drie springen. Wat ik als vijfjarige heel eng vond. De badmeester had mij een keer meegenomen die plank op om te kijken en gezegd dat ik als ik boven was hard moest lopen en springen wat ik ook deed. Daardoor sprong ik bijna boven op een ander meisje wat niet zo snel was door gezwommen. Ook waren er 1 maal per jaar zwemwedstrijden van uit het zwembad. Het Luik ging dan open en kwam je in de Zaan. 1km voor de recreant en 2km voor de wedstrijd.

    Beantwoorden
    • Joke Runeman
      Joke Runeman zegt:

      Dank voor je reactie Erna!
      Dat ‘goede’ advies van de badmeester heeft gelukkig nog goed uitgepakt… En van die zwemwedstrijden heb ik nooit geweten, die waren waarschijnlijk in 1955 al afgeschaft. Had mij wel avontuurlijk geleken om door zo’n luik te gaan en dan écht in de Zaan te zwemmen.
      Groeten aan Adrie!

      Beantwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *