Een familiegeschiedenis rond een samovar van meer dan 100 jaar.

“De samovar, die ik vandaag heb aangeboden aan Farida Guseynova van het Czaar Peterhuisje, heeft een lange reis gemaakt. Samen hebben we de stempels ontcijferd, die op de buitenkant staan. De theekoker is vervaardigd in 1882 in de Vorontsovfabriek in Toela. Uit deze fabriek en misschien ook uit paleizen van de czaren komen veel chique gebruiksvoorwerpen. In een catalogus van deze fabriek staan zevenduizend samovars afgebeeld.
Deze samovar is oorspronkelijk Russisch eigendom. Dat staat op het bijbehorende bakje, versierd met een adelaar. Op de huid van de ketel staan stempels uit 1896 en 1897 van het ministerie van landbouw, met als onderwerp: landbouw, arbeid en industrie.

Ik heb hem niet opgepoetst. Zo’n gebruiksvoorwerp moet je in zijn oorspronkelijke staat laten. Eerder stond hij in het huis van mijn overgrootvader van vaderskant.
Mijn opa Dil uit Akersloot werkte voor houthandel William Pont. Hij kocht hout op uit de Baltische landen. Opa leerde in Riga Erica Undritz kennen. Ze was gouvernante. Zij was geboren in Dunajevtse van Duits-Baltische afkomst. Haar vader was onderwijzer en organist, hij kwam uit Estland. Zij spraken Duits en Russisch.

Tot aan het begin van de Tweede Wereldoorlog woonde mijn familie in Letland. Later werden ze gedwongen om te verhuizen naar Poznan in Polen. Ze gingen, als het ware, ‘Heim ins Reich’ vanwege hun afkomst. Daar ontmoetten mijn ouders elkaar; ze trouwden en mijn oudste zus werd daar geboren. Het was na de oorlog niet mogelijk terug te gaan naar Letland. Ze vestigden zich hier, omdat opa Dil uit Nederland kwam. Onze familie heeft op veel plaatsen gewoond, zes gezinsleden zijn op een andere plek geboren. Thuis was het vaak een kakafonie van talen: Duits, Russisch, Pools, Nederlands, Ests en Lets.
De samovar is meegereisd vanuit het Czarenrijk via Tortu, Dunajevtse, Dupropetrovsk, Jekatarinaslav, Bolkoe, Riga, Poznan, Berlijn, Koog aan de Zaan naar Amsterdam om deze samovar een nieuwe bijzondere plek te geven in het Czaar Peterhuisje in Zaandam”.