Monet spreekt vol verrukking over Zaandam, hij roemt de omgeving al direct in zijn brief naar zijn vriend en schilder Pisarro: ‘Huizen in alle kleuren, molens bij honderden en verrukkelijke boten.’ Het is eigenlijk direct duidelijk dat Monet zich tijdens het schilderen op het Zaanse landschap zal richten. Hoe ging het schilderen hem af in het Zaanse land?
Van alle schilderijen die hij maakte in Zaandam hangt er slechts eentje in de Zaanstreek, in het Zaans Museum: De Voorzaan en de Westerhem. De rest is uitgewaaierd naar wereldberoemde musea, zoals het Van Gogh Museum, maar ook naar het Nationalmuseum in Stockholm en het Metropolitan Museum of Art in New York. Er zit slechts één portret tussen de vijfentwintig schilderijen die hij maakte. Hij schilderde een ingetogen portret van Guurtje van de Stadt. Zij kwam uit één van de rijkere families in de regio.
Het is in Zaandam voor het eerst dat Monet begint aan het schilderen van series en reeksen, iets wat hij later bleef doen. Denk hierbij alleen al aan het Japanse bruggetje in zijn tuin in Giverny of aan de kathedraal van Rouen.
Bekijk de brief die Monet aan zijn vriend Camille Pissarro schreef.
In de buitenlucht
Monet behoorde tot een generatie van schilders die eropuit trokken om buiten te schilderen. Hij schilderde in Frankrijk, in Normandië, al graag buiten. Hij ging bovendien geregeld het water op in een overdekt Salonbootje, zijn kleine ‘bateau-atelier’. Dat bootje heeft hij meerdere keren op doek vastgelegd. Het is aannemelijk dat hij in Zaandam ook een bootje huurde. Van wie of waar hij dat precies deed is helaas niet bekend.
De metalen verftube kwam in 1841 op de markt en stelde schilders eindelijk in staat om midden in de natuur te gaan werken. Buiten schetsen en tekenen kon natuurlijk al, maar een heel doek buiten maken was revolutionair. Zo’n ogenschijnlijk kleine uitvinding heeft uiteindelijk een grootse impact gehad op de kunstgeschiedenis.
